प्लेग नंतर कोरोनामुळे कालिका यात्रेत खंड
तळोदा:- तळोदा शहराच्या खर्डी नदीकाठावर सुमारे 225 वर्षांपूर्वी बारगळ जहागीरदारनी सुरू केलेली कालिकादेवीची यात्रा यावर्षी कोरोनामुळे रद्द करण्यात आली आहे.याबाबत पत्र काढून काढून पालिकेने नागरिकांना व व्यापाऱ्यांना सूचना दिली आहे.
तळोदा शहराच्या खर्डी नदीकाठावर सुमारे 225 वर्षांपूर्वी बारगळ जहागीरदारनी कालिका मातेच्या मंदिराची उभारणी केली होती.तेव्हापासून तळोदा शहरात कालिका मातेचा यात्रोत्सव भरविण्यात येतो.त्या काळातील खान्देशातील ही वर्षातील शेवटची यात्रा असायची. जिल्ह्यात साथरोग प्रतिबंधात्मक कायदा १८९७ दि १३ मार्चपासून लागू आहे तसेच जिल्हाधिकाऱ्यांकडून फौजदारी प्रक्रिया १९७३ नुसार मनाई आदेश लागू केले असल्याने यावर्षी यात्रोत्सव भरवता येणार नाही,असे पालिकेकडून नागरीक व व्यापारासाठी काढण्यात आलेल्या सुचनेत नमूद केले आहे. यावर्षी यात्रा रद्द झाल्याने त्यांचा व्यावसायिक,व्यापारी यांना मोठया आर्थिक फटका बसणार आहे.तळोदा शहर महाराष्ट्र,मध्यप्रदेश व गुजरात सीमेवर असणारे शहर असून तलोद्याच्या यात्रेत महाराष्ट्रासह गुजरात व मध्यप्रदेश राज्यातील छोटे-मोठे व्यापारी विविध वस्तूंच्या विक्रीसाठी येते असतात. यात्रेच्या पार्श्वभूमीवर शहरातील अनेक व्यापाऱ्यांनी काही महिन्यांपूर्वी यात्रेत खप असणाऱ्या माल खरेदी केला होता.परंतू यात्राच रद्द झाल्याने त्यांना मोठा आर्थिक झळ बसणार आहे.
दरम्यान, यात्रोत्सवाच्या काळात पालिकेला कर रूपातून मोठ्या प्रमाणात आर्थिक उत्पन्न मिळत असते.परंतु कोरोनामुळे यात्रोत्सवाच्या रद्द करण्यात आल्यामुळे यात्रेच्या माध्यमातून पालिकेला मिळणारे लाखोंचे उत्पन्न देखील बुडणार आहे. दरम्यान,तळोदा येथिल कालिका मातेच्या यात्रोत्सवाच्या इतिहासात यापूर्वीही एकदा यात्रा झाला होती रद्द झाल्याची नोंद आले.1967 साली गंगाराम तुकाराम सूर्यवंशी हे नगराध्यक्ष असताना मलेरिया सदृश साथ सुरू होती. त्याकाळी नदी वाहती होती. परिणामी सदर साथ पसरण्याची भीती असल्याने यात्रा नदीत भरण्याची परवानगी धुळे जिल्ह्याधिकारी यांनी नाकारली. तसेच यात्रेचे महत्व व त्याकाळाचा गरजा लक्षात घेता सदर यात्रा ही आठवडे बाजारात भरण्याची परवानगी देण्यात आली त्यावेळ पासून सदर यात्रा ही त्याठिकाणी भरत होती. याशिवाय तळोदा शहरात भरणारी मनीषापुरी मातेची यात्रा 19 शतकाच्या सुरुवातीला तळोदा परिसरात प्लेगच्या साथीने घातलेल्या थैमानामुळे ही यात्रा बंद करण्यात आली व तेव्हापासून ही यात्रा भरतच नाही..
*बैल शेती अवजार व मसाल्यांसाठी प्रसिध्द यात्रा*
तळोदा येथे अक्षय तृतीयेला भरणारी कालिका मातेची यात्रा ही यात्रेत भरणारा बैल बाजार,विक्रीला येणारी शेतीची अवजारे व मसाल्यांसाठी प्रसिद्ध आहे.पूर्वीच्या काळी दळणवळणाची साधने नसल्याने अनेक महिने पुरेल एवढे मसालेचे पदार्थ ,मीठ, कांदे आदीना मोठी मागणी असल्याने यात्रेत ते पदार्थ विक्री करण्यासाठी लांब लांबहून व्यापारी येत असत.या शिवाय पावसाळ्यात शेतकरी नवीन पीके लागवडीसाठी शेती औजारे कुसा वखराची कोळपणीची पास,नांगर, वख्खर, कोळपे पेरणीसाठी पाबंर, बैल गाडी, लहान छकडे, मोठी गाडी, यांसारखे शेतीच्या साहीत्याची मोठ्या प्रमाणात खरेदी विक्री केली जाते.बैलासाठी देखिल ही यात्रा प्रसिद्ध आहे. लहान मोठे,देशी माळवी गुजरातचे गीर थापर वगैरे जातीचे बैलाची खरेदी विक्री मोठ्या प्रमाणात होते.
प्रतिक्रिया***
कोरोनाच्या वाढता प्रादुर्भाव लक्षात घेता प्रशासनाच्या निर्देशांचे पालन करण्याच्या दृष्टीने व प्रतिबंधात्मक उपाय म्हणून यावर्षी यात्रा रद्द करण्याच्या निर्णय घेण्यात आला आहे. शहरवासीयांच्या आरोग्यबाबत व सुविबांबाबत पालिका तत्पर आहे. सोशल डिस्टनसिंग पाळून नागरिकांनी यंत्रणेला सहकार्य करावे...
अजय परदेशी, नगराध्यक्ष तळोदा नगरपालिका
प्रतिक्रिया***
यात्रेच्या दृष्टीने उधारीने कांदे व लसूण खरेदी केला होता. मात्र कोरोनामूळे यात्राच स्थगित झाल्याने मोठी अडचन निर्माण झाली आहे. सध्या गल्लो गल्लीत जाऊन कांदे लसूण विक्री करत आहे.
निलेश महाजन, व्यावसायिक तळोदा.
तळोदा शहराच्या खर्डी नदीकाठावर सुमारे 225 वर्षांपूर्वी बारगळ जहागीरदारनी कालिका मातेच्या मंदिराची उभारणी केली होती.तेव्हापासून तळोदा शहरात कालिका मातेचा यात्रोत्सव भरविण्यात येतो.त्या काळातील खान्देशातील ही वर्षातील शेवटची यात्रा असायची. जिल्ह्यात साथरोग प्रतिबंधात्मक कायदा १८९७ दि १३ मार्चपासून लागू आहे तसेच जिल्हाधिकाऱ्यांकडून फौजदारी प्रक्रिया १९७३ नुसार मनाई आदेश लागू केले असल्याने यावर्षी यात्रोत्सव भरवता येणार नाही,असे पालिकेकडून नागरीक व व्यापारासाठी काढण्यात आलेल्या सुचनेत नमूद केले आहे. यावर्षी यात्रा रद्द झाल्याने त्यांचा व्यावसायिक,व्यापारी यांना मोठया आर्थिक फटका बसणार आहे.तळोदा शहर महाराष्ट्र,मध्यप्रदेश व गुजरात सीमेवर असणारे शहर असून तलोद्याच्या यात्रेत महाराष्ट्रासह गुजरात व मध्यप्रदेश राज्यातील छोटे-मोठे व्यापारी विविध वस्तूंच्या विक्रीसाठी येते असतात. यात्रेच्या पार्श्वभूमीवर शहरातील अनेक व्यापाऱ्यांनी काही महिन्यांपूर्वी यात्रेत खप असणाऱ्या माल खरेदी केला होता.परंतू यात्राच रद्द झाल्याने त्यांना मोठा आर्थिक झळ बसणार आहे.
दरम्यान, यात्रोत्सवाच्या काळात पालिकेला कर रूपातून मोठ्या प्रमाणात आर्थिक उत्पन्न मिळत असते.परंतु कोरोनामुळे यात्रोत्सवाच्या रद्द करण्यात आल्यामुळे यात्रेच्या माध्यमातून पालिकेला मिळणारे लाखोंचे उत्पन्न देखील बुडणार आहे. दरम्यान,तळोदा येथिल कालिका मातेच्या यात्रोत्सवाच्या इतिहासात यापूर्वीही एकदा यात्रा झाला होती रद्द झाल्याची नोंद आले.1967 साली गंगाराम तुकाराम सूर्यवंशी हे नगराध्यक्ष असताना मलेरिया सदृश साथ सुरू होती. त्याकाळी नदी वाहती होती. परिणामी सदर साथ पसरण्याची भीती असल्याने यात्रा नदीत भरण्याची परवानगी धुळे जिल्ह्याधिकारी यांनी नाकारली. तसेच यात्रेचे महत्व व त्याकाळाचा गरजा लक्षात घेता सदर यात्रा ही आठवडे बाजारात भरण्याची परवानगी देण्यात आली त्यावेळ पासून सदर यात्रा ही त्याठिकाणी भरत होती. याशिवाय तळोदा शहरात भरणारी मनीषापुरी मातेची यात्रा 19 शतकाच्या सुरुवातीला तळोदा परिसरात प्लेगच्या साथीने घातलेल्या थैमानामुळे ही यात्रा बंद करण्यात आली व तेव्हापासून ही यात्रा भरतच नाही..
*बैल शेती अवजार व मसाल्यांसाठी प्रसिध्द यात्रा*
तळोदा येथे अक्षय तृतीयेला भरणारी कालिका मातेची यात्रा ही यात्रेत भरणारा बैल बाजार,विक्रीला येणारी शेतीची अवजारे व मसाल्यांसाठी प्रसिद्ध आहे.पूर्वीच्या काळी दळणवळणाची साधने नसल्याने अनेक महिने पुरेल एवढे मसालेचे पदार्थ ,मीठ, कांदे आदीना मोठी मागणी असल्याने यात्रेत ते पदार्थ विक्री करण्यासाठी लांब लांबहून व्यापारी येत असत.या शिवाय पावसाळ्यात शेतकरी नवीन पीके लागवडीसाठी शेती औजारे कुसा वखराची कोळपणीची पास,नांगर, वख्खर, कोळपे पेरणीसाठी पाबंर, बैल गाडी, लहान छकडे, मोठी गाडी, यांसारखे शेतीच्या साहीत्याची मोठ्या प्रमाणात खरेदी विक्री केली जाते.बैलासाठी देखिल ही यात्रा प्रसिद्ध आहे. लहान मोठे,देशी माळवी गुजरातचे गीर थापर वगैरे जातीचे बैलाची खरेदी विक्री मोठ्या प्रमाणात होते.
प्रतिक्रिया***
कोरोनाच्या वाढता प्रादुर्भाव लक्षात घेता प्रशासनाच्या निर्देशांचे पालन करण्याच्या दृष्टीने व प्रतिबंधात्मक उपाय म्हणून यावर्षी यात्रा रद्द करण्याच्या निर्णय घेण्यात आला आहे. शहरवासीयांच्या आरोग्यबाबत व सुविबांबाबत पालिका तत्पर आहे. सोशल डिस्टनसिंग पाळून नागरिकांनी यंत्रणेला सहकार्य करावे...
अजय परदेशी, नगराध्यक्ष तळोदा नगरपालिका
प्रतिक्रिया***
यात्रेच्या दृष्टीने उधारीने कांदे व लसूण खरेदी केला होता. मात्र कोरोनामूळे यात्राच स्थगित झाल्याने मोठी अडचन निर्माण झाली आहे. सध्या गल्लो गल्लीत जाऊन कांदे लसूण विक्री करत आहे.
निलेश महाजन, व्यावसायिक तळोदा.
Comments
Post a Comment